Alle bekende geuzen
1568 - 1572
Voorvechters godsdienstvrijheid,
radicale calvinisten, ordinaire boeven en wilde piraten
Francois Abbeville, Filips van der Aa, kapitein Focke Abels, kapitein Jan
Abels, kapitein Tamme Abels, IJsbrant Acholey, Adriaan de Grauwe, Cornelis Adrianensz, Doeke Alberts, Quirijn Allertsz, kapitein Jacob van Almonde, Albert Alverteert, kapitein Albert Anckers, Pierre d'Andelot seigneur de Florey, Anne Annesz, Foppe Annesz, Johan Anthonisz, Arent, Falckaert Arentsz, Hendrik Arentsz, Jan Ariens, Hendrik van Asschenberge, Cornelis van Assendelft, Wijnand Augustijns, Anthonis de Backer, Hendrik de Backer, Tade Backer, Job Balen, Barent Barentsz, Jan van der Beke, kapitein Robert de Belle, Jehan Benoict, Wensel Berchmans, Peter van Berghem, Willem
van Bronkhorst en Batenburg, Carel Batenburg, Diederik Batenburg
en Gijsbert Batenburg, Adriaan de Bergues (Dolhain
of d'Olhain) kapitein Louis de Bergues, Nicolas Bernard, kapitein Andries Pietersz Bie, Blauwkercke, Floris, Olho, Rutger en Wessel
van Boetzelaer, Jan Blois van Treslong, Willem
Blois van Treslong, Robert van Blois, Jacob
Blommaert, Roepke Blockmaker, Claes Bockesz, Charles de Boisot, Lodewijk
van Boisot,
Jan Bonga, Aert Jacobsz Bom, kapitein Jan Bonga, kapitein Jean du Bosch, Dicke Botter, Philippe le Boulengier, Claes Oly Bouwen, Dirk Liesbetsz Bouwens, Thijmen Liesbetsz Bouwens, Gelein Bouwensz, Marinus
Brandt, Johan Brandt,
Hendrik
van Brederode, Lancelot
van Brederode, Dirck van Bremen of Breemen, Guido de Bres, Breyse, Jan Broeck (Brokken),
Adriaen van Broecke, Marten Cornelisz Broeckensz, Lieuwe Broersma, Jansz Bruin, kapitein Robert Bruin (Bruyn),
Otto Jans Bults, Jacob Cabeliau of Kabeljauw, Cornelis Dircksz Calfvel, Hans Camphoirts, Foppe
Camstra, Jacques Caron, Noël Caron heer van Schoonewal,
Jan Claesz Cat, Claes Claesz, kapitein Cornelis Claesz, Frans en Hendrik Claesz, Gilles le Clercq, Dirk Cock, Dirck Coenders, Gaspard
de Coligny, Gijsbert Jansz en Pieter Jansz Coninck, Philippus de Coninck, Jan Jansz en Willem Jansz Cooman, Frans Volckertsz en Dirk Volckertsz Coornhert, Henri Cordermaecker, Anthonis, Willem en Cornelis Cornelisz, Willem Corssen, kapitein Joos de Cortewylle, Laurens en Lenert Coster, Pietr Craeck, Jan Cray, Michiel Croocq, kapitein Croc (Krok), Adolf de la Croix, Ananias van Cruyningen, Johan van Cuyck, Melchior van Culemborg
|
Afbeelding boven: Admiraal Lodewijk van
Boisot trekt in 1573 met zijn watergeuzen op naar Leiden dat na
een langdurige beleg wordt bevrijd. Boisot laat een groot deel
van Zuid-Holland onder water stromen om de Spanjaarden te verdrijven.
Links onderin ligt Delft, waar Willem van Oranje
in de Prinsenhof woont, rechtsbovenin is Leiden en daaronder Zoeterwoude waar op 17 en 18 september zwaar is gevochten tegen de Spanjaarden. Daarna ging de tocht verder naar Leiden dat op 3 oktober vrij was.
De bastions in het midden zijn in Leidschendam (Veur en Stompwijk)
gebouwd. Het dorp Haghe is nu Den Haag.
Boven: In 1573 passeren acht geuzenschepen Tiel. Bron:
Atlas van Stolk Rotterdam
|
Deren Jelys, Bernard van Deynse, Jacob van Dielbeeck,
Cornelis Dirksz, Johan Dirksz,
Claes en IJsbrant van Dockum, Dirck Doekesz, Jacob van Dolderen, Pieter van der Does, Willem Dominicus, Frederik en schout Willem van Dorp, Haitze Douwes, Cornelis Driesz, Jacques le Ducq, Dirk Duivel, Willem Cornelisz van Duyenbode,
Gijsbert, Jan, Johan en Arent van Duivenvoorde
(Duvenvoorde / Wassenaer), Roeland van der Duyn, kapitein Pieter Duyns, kapitein Sivecke Echesma, Ipe Eeltkens, Jelte Eeltsma of Eelsma, Effenuth, Johan Egbertsz, Renke Eggens, kapitein Albrecht van Egmond van Merestein, Aeris Elbertsz, Jelle Elsma, Sjouck van Eminga, Engel, Michiel Engelberts, Asinge en Wilco van Entens,
Barthold
Entens, Cornelis van Everdingen, Commer Ewoutsz, Heyne Eysens, Antoine des Farvacques, Marck en Sythe Feddes, Riemer Feytes, Guislain de Fiennes (Lumbres),
Popko Fockesz, Fop, Cornelis, Willem en Ipe Fransz, kapitein Wouter Fransz, Zeger Fransz,
Hans Fries, kapitein Meinert de Friese, Johan, Lambert, Peter, Wybe Friese en kapitein Nanno Friese, Ebel Frisvogel, Aedo Gabbema, Jelmer Gabbes, Pieter Gabbesz, Bernardinus en Wouter Gaerloffsz,
Seerp Galama, Hartman Gauma, Douwe Gauma, Cornelis van Ghiselles,
Douwe Glins, kapitein Philip van der Goes, kapitein Jan de Graaff, Willem de Grave, Pieter van Griecken, Adriaan de Grouwe, kapitein Tamme Grus,
Pieter en Cornelis Haeck, Jacob van Haemstede, Pibo Harda, kapitein Adam van Haren, Hart van Abbenbroeck, Godinck
van Hartman, Evert Hendrikszoon, Adam van Haren, Onno Zwier van
Haren, Boudewijn Hart, Jan
van Hembyze, Willem van Hembyze, Cornelis, Claes en Frederik Hendricksz, kapitein Jacques Hennebert, Han de Herre, Doeke, Hero (Hottinga), Taeke, Tiete en Homme Hettinga, Jacques Heult, kapitein Geele Heyn, Salomon van der Hoeve
|
|
Frederik Hendricksz, Agge Hellesz, Philips en
Wolfgang van Hohenlohe,
kapitein Pieter van Holthen, kapitein Pieter van Hoorn, Hendrick Hoppesack, Adriaan Huelbloc, Onno van Huchtenbroek, Jacob van Ilpendam, Frederik van Inthiema, Claes, Ipe en Jacob Jacobsz, Jacques, Focko Jansen, Claesz, Cornelis, Evert, Gerben, Hendrik en Herman Jansz, kapitein David Jansz, kapitein Faite Jansz, Francois du Jardin, Jan Jarichsz, Johan Jelckesz, Jeannin, Magere Jelle, kapitein Herman Jelleson, Tzaling Jelmer, kapitein Jelmer Jelmersz, Tjebbe Jetthiesz, Joachim, Job, Tjebke Job, Hendrick Joens, kapitein Jongbloet, Joost, Thijs Jorissen, Claes Jorisz, Tjebke Jouckesz, Etske Jurriensz, kapitein Pieter Dircksz Kater, Jurgen Ottensz Kattenblock, Jacob Koman (mancke Koman), Bocko Kremer, Sipke Kremer, Johan van den Kornput,
Frans van de Kethulle heer van Ryhove, Lodewijk van de
Kethulle heer van Ryhove, Dirck van der Laan, Hendrik Thomasz Laers, Antoon
van Lalaing graaf van Hoogstraten, kapitein Arnaud Landres, Hermes de Landres, Sebastiaan de Langhe, Jehan de Lannoye, Jacob Laurensz, Herman en Pieter van Leeuwarden, Taepke Leuwensz, Willem Lievens, Litsema, Hans Lollesz, kapitein Cornelis Loufsz, Gijse Luelkens, Jacob Luenisz, Cornelis van Luerdingen, Andries Lues, Ipe Luewesz, Robert de Longueval, Jean de Loye, Willem van der
Marck (Lumey),
Kempe Lycklesz, Adriaan Maet, Magerman, kapitein Willem Manhuysen, Philips van Marnix (Aldegonde),
Jan van Marnix (Toulouse),
Doeke
Martena, kapitein Feyke Martens, kapitein Jacob Martens, Willem Martensz, Jan Meeuwse, Lieuwe Mennesz, Adriaan Menninck ook Menningh, Jan Martensz Merens, kapitein
Pieter Simonsz Meyns, Schoon Michiel, Jan Michielsz, Hendrick van Middelaar, Goesen Minnesz, Anthonis Claesz Molenaar, Charles Montfalcon, Joost de
Moor, Mommer, Jan van Montigny heer van Villers, Morra, Pieter Nachtegaal, Lodewijk,
Adolf en Hendrik van Nassau, Neelke, Cock van Neerijnen (Maximiliaan
van Bloys), Frans van Nes, Adolf von Neuenahr (Nieuwenaar),
Dirck Adraensz van Nierop, Jan Jansz Nieuwenburgh, kapitein Willem van Oldenburg, kapitein Anthonius Olivier, Charles en Jacques Olivier, Johan d'Omal (Jean d'Aumalle), Garbrant en Hans Onversaecht, kapitein d'Ovelens,
Harmen Paeschen, Floris van Pallandt (Culemborg),
Frederik van de Palts Frederik
de Vrome), Johan Casimir van de Palts,
Andries en Johan Papen, Jean Patrissen, Marten Pauwelsz, Cleyn Peter, Ibo en Joost Peters, Rochus Pietersz, Nicolaas Plucquet, Jasques de la Planche, kapitein Nicolaas Plucquet, Anthonie de
Pomereaulx, Joachim Pruist, Claes Pouwels, Dirk Quirijnsz, Herbert van Raephorst,
Jan van Ransdorp (ook Johan van Rensdorp of Renzdorp), Jan, Gerrit en Philips van Renesse, Tjaard Rengers,
Asinghe, Pieter, Wigbolt Ripperda,
Jan Robaert, Claes Jansz Roelen, Johan Gerritsz Roest, Harmen Roeswinckel, Rincke Rommertsz Cornelis
Roobol, Binnert Roorda, Jacob Root, Eloy van Rudam, Johan Ruechsmit, Nicolaas
Ruychaver, Jacob Ruymvel, Ruyter, Willem Rijdwijck, Pieter Ryemers, Christiaen de Ryemslager, Jacob Siminsz de RijkAnthonius van den Rijn, Gerocke Rijnthiesz
|
Afbeelding boven: Een belangrijke verspreider
van propagandamateriaal als boeken en pamfletten voor de Opstand
was onder meer de drukkerij van Plantijn. De drukkerij verhuist
van Antwerpen naar Vianen, de vrijstaat van Hendrik van Brederode
en daarna onder meer naar Leiden. Zie ook
De Piraten Encyclopedie 'Willem van Oranje was een terrorist'
|
Berent Sackedraeger, Crispijn van Saltbrugge, schout Nicolaes Sandyck, Jacques Schonevel, Andries Schorm, Joost van Schouwenburg (Jobst von Schaumburg), Jacob Simonsz de Rijk, Gerrit Sebastiaansz, Maarten
Schenk, Jelcke Seerps, kapitein Severijn, Simon, Ellert Simonsz, Pieter en (Jan Simonsz) Wybe Sjoerds, Gerrit Slachter, Derck Sluter, Frederik Smertz, Cornelis en Ype Smit, Claes Snick, Crispinus of Crispijn, Hannibal, Mercurius van
Solsbrugge, Diederik
Sonoy, Speltgen, Joost de Soete, heer van Villiers, Jan Claesz Spiegel, Spiering, Focko Spilter, Spijker, Gilles Pietersz Steltman, Hemke Steuwes,
Johan Syvertsz, Ditmar en Johan Sulverschoen, Swartien Adriaan
van Swieten, Hillebrant Syties, Jeppes Syts, Wigger van Sytzama, Johan Syvertsz, Taeckesz, Pier en Willem Taeckesz,
Juw Tammes, Thomas, kapitein Hendrik Thomasz, Pipe Tialke, Lucas en Dirck Ties, Sikke van Tiessens, Ebbe Tjaertsz, Wibo Tjarrels, Berend Tjallinck, Ulke Tjebbes, Wicke Tjebbesz, Philippe van Tongerloo, Job Tonnysen, Jehan de Touwart, Tiepke Towke, Abraham de Trien, Jan van Troyen, Jérome Tseraerts,
Popko Ufkens, Ulenspiegel, Dutmer en Herman Ulgers, Antonie van Utenhove,
Tarick Vastertsz, kapitein Govert van Veldhuysen, Hans Verhoeven, Adriaen Verhousdonck, Arent Verrijn, Hans van Vierssen, Jacques de Visch, kapitein
Ellert Vliechop, Vogel, Tjallinck Wattiesz, Willem voor de Wind, Johan van Voorst, Olivier Uyter Wulghen,
Jacob van Wesembeke, Cornelis Wesselsz, Rooie Wieger, Bouwen Wiggers, Willem Wilckertsz, Willem, Cornelis, Willem en Johan Willemsz, Ritschke Wiltschut, Jan Wingen, Wit, Dick Witteloo, Filips van
Wingle, Pieter Cornelisz Witveld, Dirk Cornelisz Wor, Ewout Pietersz Worst, Jacob van Wijngaarden, Gerrit Wouters, Gercke Wybesz, Barent Wybrant, kapitein Egbert Wybrantsz, Jurriaen Wybrantsz, Tjepke Wychers,
Jantien Zegers, Evert en Willem Zuylen van Nijevelt heer van
Bergambacht en Aartsbergen.
|
Bewapend fort ingenomen
door 150 Duitse soldaten (Fort guardado dale cape decoma con
150 soldati da national alemany) staat op deze schets geschreven.
Watergeuzen nemen het klooster van Lidlum in
en verwoesten het. In Sexbierum waar dit klooster ooit stond is
geboren Jelte Eelsma, ondertekenaar van het Verbond der
Edelen en één van de leiders van de watergeuzen.
Dat is rond 1539.
Jelte Eelsma zou bij een mislukte aanval op Friesland
op 13 juni 1574 verdrinken.
|
|
|
|
Bronnen:
De watergeuzen van dr J.C.A. de Meij
De Grote Geus van dr A. van Hulzen
De Opstand in de Nederlanden van A. van der Lem
Alva en de tiende penning van F.H.M. Grapperhaus
Oorsprong en geschiedenis van De Hollanders
Geschiedenis van de Lage Landen van Jaap ter Haar
Piraten Encyclopedie van Arne Zuidhoek |
|
|
|