De laatste Spaansgezinde drost van Twente, Goossen van Raesfelt, heer van Twickel, krijgt een bar slechte reputatie. Hij veroordeelt twee adellijke dames tot de brandstapel. Ze zijn doopsgezind. Maar eigenlijk is de drost gewoon uit op hun bezittingen. In 1580, 36 jaar na de terechtstelling wanneer Deventer overgaat in handen van Oranje, stelen de nazaten van de ketterse dames de kist met papieren uit het huis van Van Raesfelt aan de Lange Bisschopsstraat in Deventer.

NCRV en Ernst Daniël Smit maken een
reportage over de freules van Beckum
Elke belangrijke martelaar heeft een lied. De freules van Beckum hebben er maar liefst zeven. De dames sterven op de brandstapel net buiten Delden. De twee adellijke dames keerden het katholicisme de rug toe. De drost van Twente sluit het tweetal op in de kerker van kasteel Twickel. Ze zijn doopsgezind en denken dat de vervolging van ketters op z'n einde loopt.

Landvoogdes Maria van Oostenrijk beveelt in 1544 de Staten van Overijssel hard op te treden tegen wederdopers. De drost van Twente reageert enthousiast op de oproep. Hij mag immers een derde van de opbrengst zelf houden. Van Raesfelt weet dat Maria van Beckum en haar schoonzusje Ursula von Werdum doopsgezind zijn. Hij laat ze arresteren en naar een kerker van kasteel Twickel brengen.

In Deventer en Zwolle worden zij verhoord, maar ze blijven hun geloof trouw. Op 13 november 1544 staan ze op de brandstapel aan de weg naar Goor, net buiten Delden, vermoedelijk op het galgenveld tegenover de algemene begraafplaats aan de huidige Langestraat.

Boven: Maria van Beckum (links) op de brandstapel bij Delden op 13 november 1544. Ursula von Werkum (rechts) kijkt toe vanuit de gevangenis. In 1555 is deze houtsnede gemaakt. Deldenaren noemen het gebied vlakbij de executie plaats (Wicherinksweg) steeds 't Raesfelt. Mogelijk komt daar een herinneringsplaquette in 2012.

Boven:
Tussen het Twentekanaal bij Goor en het kasteel Wegdam staat nu nog een boerderij Kevelham, de plek waar eens de havezathe stond.

Volgens Jan van Beckum in Leersum is het adellijke geslacht Van Beckum uitgestorven niet lang na de executie. De echtgenoot van Ursula haalt in 1549 zijn zuster Adriana uit een klooster en laat haar een jaar later trouwen met burgemeester Gerrit Zwaefken van Deventer. Dochter Swane Zwaefken erft de bezittingen van de Van Beckums, trouwt met Rudolf van Hoevel en gaat na 1582 op het Nijenhuis in Diepenheim wonen. Volgens Kastelen in Overijssel is het Nijenhuis vijf jaar later al verwoest.

Wraak
In 1555 krijgt Van Raesfelt het goed Kevelham dat hij jaren daarvoor namens keizer Karel V heeft geconfisceerd. Broers van Ursula willen wraak nemen. Ze plunderen met hun handlangers kloosters. Goossen van Raesfelt, bouwheer van kasteel Twickel, keert na 1578 niet terug in Twente, zelfs niet na het verraad van Rennenberg in 1580.

Wanneer Deventer in 1579 en 1580 overgaat in Staatse handen kunnen Swane Swaefken, dochter van Adriana van Beckum, en haar man Roelof van Hoevel wraak nemen. Ze stelen uit het huis van de Spaansgezinde Goossen van Raesfelt de kist met papieren van Kevelham. Van Raesfelt sterft ongeveer tezelfdertijd in zijn vluchtplaats in het bisdom Munster.

De familie Van Hoevel wordt nadat de papieren van Goossen van Raesfelt zijn achterhaald als eigenaar van Kevelham erkend. Maar veel plezier heeft Roelof van Hoevel niet van zijn bezit gehad. Kevelham ligt in de jaren 1582 en 1583 in oorlogsgebied. Het landgoed is verlaten en de havezate Kevelham verdwijnt.

Brand
Ook het huis Hoevel bij Goor is onbewoond. Rondtrekkende troepen steken dit huis in brand. Van Hoevel woont met zijn vrouw daarom in Borculo.

Swane Swaefken krijgt ook de havezate Nijenhuis bij Diepenheim waarna de familie in 1608 ruzie maakt over de verdeling van de bezittingen. Hoe de verdeling precies moet uitvallen is moeilijk te zeggen. De kist met papier is bij de inname van Borculo in 1590 verbrand.

Bronnen:
De havezaten in Twente en hun bewoners A.J. Gevers en A.J. Mensema en kastelen in Overijssel

Jan van Beckum, getrouwd met Ursula van Werdum, woont niet in het voormalige slot Altena aan de zuidelijke rand van Beckum dat tegenwoordig in de gemeente Hengelo ligt, maar in Kevelham of Nijenhuis. Jan's zuster, Maria, woont bij haar moeder in Utrecht en is afvallig van de roomse leer. Haar moeder wijst haar de deur waarna ze naar Beckum gaat. Ursula van Werdum, die uit Oost-Friesland komt, deelt haar opvattingen en zegt de roomse leer ook vaarwel.

Het kasteel Altena is mogelijk al in 1475 vernield. De naam wordt verklaard als 'al te na', een kasteel of sterkte, dat te dicht bij een ander gelegen is. Vlakbij liggen Hagmolen bij Bentelo (gemeente Hof van Twente), Oldemeule in Hengelo en Boekelo in Enschede.

Het huidige boerenerf Altena dateert van 1844. Het Altena's voetpad is waarschijnlijk een oud kerkpad. Dit pad leidde naar het gebedshuis, een kapel van 't Altena. Vele havezaten en adellijke huizen hadden vroeger een eigen kapel. Bewoners van buurtschap 't Stepelo liepen hierover om bij dit gebouwtje te kunnen komen. (bron: natuurlijk Twente)

Boven:
Op de plek van de Twickelboerderij Altena bij Beckum aan de Hagmolenbeek stond eens het kasteel Altena van de familie Van Beckum. Jan van Beckum en Ursula van Werdum wonen elders. Zijn zuster Maria wordt doopsgezind in Utrecht. Ursula blijkt haar opvatting te delen. Het tweetal eindigt op de brandstapel in Delden. Het slot op deze plek is volgens Jan van Beckum uit Leersum al in 1475 verwoest.
(bron: Stad en Land van Twente van Ter Kuile en Jaarboek Twente 2003).

De familie Van Beckum kon hier vermoedelijk tol heffen. Op deze plek stond vermoedelijk ook een watermolen. Dit strategische punt ligt op de kruising van de weg tussen Hengelo en Haaksbergen aan de Hagmolenbeek, die uitmondt in de Regge bij Goor. De klok van de kapel van het kasteel Altena in Beckum zou van Jan Ghisberts Potghyter uit Zwolle zijn.
(bron: Van Heerde)
Zie ook: Maria und Ursula von Beckum auf dem Scheiterhaufen verbrannt