Waar ligt Tetterode precies? Of is Tetro Duinvliet?
Tetterode (oorspronkelijk Tetrode) was in de Middeleeuwen een nederzetting met boerderijen, een kapelletje en een regthuis. Een dorpje, een buurtschap, een banne, een ambachtsheerlijkheid van Van Brederode. Misschien stond er ooit een (houten) jachtslot.
In elk geval praten we over 1 en dezelfde plek op slechts ongeveer 2,5 kilometer ten westen van de eeuwenoude St Bavo in hartje Haarlem. Een adellijke familie uit Haarlem en Leiden met als familiewapen de drie meerbladeren tooit zich met de naam Van Tetrode.
Op verschillende kaarten komt Tetterode voor. Maar na 1650, wanneer de Tachtigjarige Oorlog voorbij is en de Gouden Eeuw voor welvaart zorgt, verdwijnt de naam van de kaart. De macht van de stad Haarlem groeit. Alleen ter plekke gebruiken de bewoners de naam nog tot grofweg het midden van de vorige eeuw.
Tetterode staat synoniem voor Overveen. Het NS-station staat nog steeds aan de Tetterodeweg niet ver van de grote dubbel sporthal Tetterode.
Op zeer oude kaarten wordt het mogelijke jachtslot aangegeven, ongeveer een kilometer ten zuiden van hartje Overveen.
Op deze kaart die het veengebied ten westen van Haarlem weergeven, zijn de wegen en vaarten uit 1629 goed te zien. De stad Haarlem ligt in de engte tussen de Haarlemmermeer en de kilometers brede duinen van Zandvoort. Tetterode is de enige en dus zeer strategisch gelegen in de nauwe doorgang tussen Noord en Zuid-Holland. Letterlijk: Holland op z`n smalst. Bron: 'Vaarten en trekschuiten, landwegen en diligences'. Door Balthasar Floresz van Berkenrode
Beschrijving van de kaart: Helemaal bovenin botst de Zijlweg op de duinen bij Overveen. Iets ten zuiden van dit punt ligt Rollant en nog meer naar het zuiden is - nog net leesbaar - Tetro te lezen. Op deze plek staat nu het Huis Elswout.
In 1631 tekent Willem Jansz Blaeu de kaart van Tetro. Deze kaart hier afgebeeld is een detail van deze kaart die officieel Rijnland en Amstelland, twee waterschappen heet.Blaeu kreeg de opdracht de waterhuishouding nauwkeurig weer te geven.
Slechts 200 meter ten westen van Elswout ligt Duinvliet. De plek ligt sinds ongeveer een halve eeuw niet meer in de voormalige ambachte Tetterode, Aelbrechtsberg en Vogelenzang ofwel de huidige gemeente Bloemendaal, maar in Haarlem. Haarlem 'pikte' het gebied in. Dat gebeurde in 1722, 'om een einde te maken aan de slappe justitie in het gebied'.
Op de foto bij een zeer oude boom in het parkachtige Duinvliet. De boom staat aan de rand van het bos vanwaar je een prachtig zicht hebt op de bebouwing van Haarlem.
De sluis op het landgoed Elswout. In de verte de St Bavo in Haarlem. Rechts Duinvliet en op de voorgrond Jesse Tettero.
Deze plek wordt op kaarten aangewezen als de plek waar (ongeveer) een huis of jachtslot Tetrode stond. Deze kaart is eerder, in de periode 1610-1615, gemaakt. Floris Balthazar van Berckenrode tekent hier Tetroo in op de plek van Duinvliet voorheen de Bollenhofstede.
De foto`s hier onder gegeven een woning die op de plek Duinvliet staat.Bij de kaart: Het huis in het midden of het gebouw met het rode dak (in de omgeving van Duinvliet) is mogelijk de plek waar eens Tetrode stond. De foto is genomen vanaf de Randweg, naast de oude Houtvaart. Op de zwart-witte kaart boven is de Houtvaart de dikke lijn die van recht onder tot recht boven loopt.
Achter het gebouw rechts (een bloembollenkweker) gaat Haarlem Tuindorp schuil. N.B. nog net is het kerkje tegenover Het Wapen van Kennemerland (de Stinkende Emmer) te zien. De spits is iets links van het rode dak zichtbaar.
Het staat het kerkje in het midden. De foto is genomen vanaf de poort bij Huis Elswout, een mogelijk tweede plek waar Tetrode eens heeft gestaan.
Tot slot nog een derde mogelijkheid. In 1575 tekende Joost Jansz deze kaart voor hertog Alva. De kaart was de wegwijzer voor de Spanjaarden in Holland. Tetro zou hier te veel naar het noorden liggen, ze lfs nog iets ten noorden van de Zijlweg, hartje Overveen. Werden de Spanjaarden bewust om de tuin geleid?
In 1613 wordt deze weinig gedetaileerde landkaart gemaakt. Ook hier lijkt Tetroe in de omgeving van het huidige gemeentehuis van Bloemendaal te liggen. De kaart is een gedeelte uit Het Graafschap Holland en het Bisdom Utrecht in 1613.
Zie ook de luchtfoto uit 1989 van het gebied Overveen of Tetterode.
