Kolonel en gouverneur van Zutphen Tassis terroriseert het platteland in Overijssel, Gelderland, Friesland en Groningen

Juan Baptista de Tassis al in 1572 in de Lage Landen
1552 - 1588
Leider van een Spaans roversnest in Zutphen

Wapen van Tassis Een beruchte Spaanse kapitein en legeroverste is Juan Baptista de Tassis. Hij heeft een reeks wapenfeiten op zijn naam geschreven. Hij is een meester van de guerrilla. Vanuit Steenwijk, na 17 november 1582, en Zutphen, na 23 september 1583, terroriseert hij jarenlang Twente, Groningen, Friesland, de Veluwe en Utrecht.

Alva stuurt de officier Juan Baptista de Tassis in 1572 naar Dordrecht nadat Den Briel is gevallen en Dordrecht weigert Bossu's soldaten toe te laten. Gouverneur Peter van Quaderebbe van Breda moet in Dordrecht de Spaanse zaak in goede banen leiden.

Juan Baptista de Tassis is kapitein wanneer de gouverneur van Gorkum, Adriaan Vijgh, zich met vijf vaandels voetvolk, vaartuigen en artillerie probeert te nestelen aan de Vecht. Vijgh bezet Breukelen en het kasteel Gunterstein. Hij begint zich met hulp van boeren in te graven. De Tassis, die in Utrecht is, valt onmiddellijk aan.

De Tassis is commissaris-generaal van de vivres (voedsel) en trekt er met twee vendels van Bossu, een compagnie ruiters en 1500 man van kasteel Vredenburg naar Breukelen.

Rechts:
Een onbekende meester schildert (vlnr): Juan Baptist van Tassis (Taxis), heer Evert van Ensse (Ens), Tiete van Cammingha, Jarich van Liauckema, Jacob van Claerhout en heer Jacques van Boisot. Het werk is 1 deel van twee zijluiken van een altaarstuk. Het werk is volgens Hoogewerff gemaakt in 1586, na de inname van Boxum. Meer voor de hand ligt echter dat het werk na de verovering van Steenwijk in 1582 is geschilderd waarbij alle vijf heren betrokken waren. Dit was de eerste grote verovering van Tassis. Het werk maakt deel uit van een veel groter altaarstuk. Op de binnenzijde van het linker paneel is de besnijdenis afgebeeld. Een priester verricht de besnijdenis in de tempel onder een baldakijn. Links kijken Maria en Jozef toe. Op de binnenzijde van het rechterzijpaneel de aanbidding der herders. In de hemel kijken engelen toe. (bron)

Tassis verslaat bij Amerongen de staatse troepen onder de graaf van Meurs, stadhouder van Utrecht, Gelderland en Overijssel. Maarten Schenk ontkomt

In Breukelen test Tassis de tegenstand van de geuzen. Maar na de schermutselingen volgt de slag. Tassis zet een stormaanval in. De troepen van Vijgh slaan op de vlucht. Zo'n 300 doden en 100 gevangenen laten zij achter. De Tassis stuurt de gevangenen naar de galeien die Bossu in Amsterdam laat bouwen.

Uitvalsbasis
Juan Baptista de Tassis versterkt kasteel Twickel bij Delden met Spaanse soldaten in 1582 en krijgt daarbij hulp uit Almelo. Twickel wordt uitvalsbasis van Spaanse soldaten.

Tassis bezet in 1583 Zutphen. Zutphen gebruikt hij als uitvalsbasis om tot in Groningen uit te rukken en het platteland te verwoesten. In de omgeving van Amerongen verslaat hij in 1585 een leger van opstandelingen onder Viliers.

Gunterstein bij Breukelen

Boven: A. Rademaker tekent het voormalige kasteel Gunterstein bij Breukelen. Op 7 juli 1611 koopt Johan van Oldebarneveld het huis Gunterstein.

Zutphen rond 1580

Boven: Stratenplan van Zutphen rond 1580 van de cartografie Braun & Hogenberg

Op of rond 6 februari 1586 verslaan Verdugo en Tassis, gouverneur van Zutphen, 1500 Engelse huurlingen bij Leeuwarden. Parma verdrijft op 12 juli 1586 de vijand uit de schansen bij Neus. Verdugo en Tassis voegen zich bij Parma. In september 1586 doen het staatse leger een vergeefse poging om de stad Zutphen te heroveren op de Spanjaarden. Verdugo geeft Tassis opdracht om de boerderijen tussen Groningen, Leeuwarden en Dokkum plat te branden. Ook dorpen worden in de winter van 1586 en 1587 verwoest.

York, de onderbevelhebber van Leicester, moet echter op 29 januari 1587 de schans voor de stad ontruimen en prijs geven aan de Spaanse bevelhebber Baptiste de Tassis. De Spaanse bevelhebber heeft tijdens het beleg van de stad een tinnen noodmunt laten slaan. Prins Maurits verovert de stad in 1591. (bron).

De pas 23-jarige prins Maurits van Oranje en zijn oudere neef Willem Lodewijk van Nassau (30) gaan in het offensief in 1590 wanneer de Spaanse armada is vergaan en Parma naar Frankrijk wordt gestuurd. Breda nemen zij in met een list waarna hun leger van 12.000 Duitse, Engelse en Schotse soldaten Crevoeur aan de Maas, Hedel, Ter Heyde, Steenbergen, Oosterhout en de schans bij Rozendaal veroveren. De soldaten worden verscheept naar de IJssel. Na vijf dagen strijd geeft Zutphen zich al over en na een beleg van slechts tien dagen valt Deventer. Daarna is ook Delfzijl aan de beurt.

Een beleg van Groningen durft het duo niet aan omdat hij een terugkeer van Parma verwacht. En inderdaad duikt Parma op met een groot ontzettingsleger bij de schans Knodsenburg voor een ontzet van de belangrijke Spaanse stad aan de Waal: Nijmegen. Tot een gevecht komt het niet. Koning Filips stuurt Parma opnieuw naar Frankrijk. Maurits verovert daarna tot ieders verbazing nog Hulst in Zeeuws-Vlaanderen en terwijl veel mensen denken dat zijn soldaten in het winterkwartier zitten, verovert de jonge prins van Oranje bij verrassing alsnog de oude stad Nijmegen eind 1591. Het volgende jaar 1592 valt na een beleg van 44 dagen de andere toevoerweg van Groningen in handen van de prins. Na Delfzijl is ook Steenwijk in handen van de opstandelingen. Het onneembaar geachte Spaanse roversnest geeft zich over in de zomer van 1592 na een beleg van zes weken. Na een langdurig beleg wordt ook Coevorden staats. Parma verlaat op 11 november Brussel en sterft in de nacht van 2 op 3 december in Atrecht.

Prins Maurits neemt totaal onverwachts de schans bij Zutpen in

Boven: Tegenover Zutphen bouwt de prins Van Oranje een schans, net zoals hij een jaar later tegenover Nijmegen doet in Knodsenburg.

Sir William Russell vecht in de slag bij Zutphen waar Sydney de dood vindt Engelse dichter sterft in Zutphen
In Zutphen staat een beeld van sir Philip Sydney, neef van Robert Dudley, graaf van Leicester. Hij is een beroemde dichter. Hij reist naar Parijs, Frankfurt, Wenen en Venetië, spreekt een hele reeks talen en wordt ambassadeur voor de Duitse keizer en voor Willem van Oranje. Zijn opdracht zou zijn een protestants bondgenootschap te smeden.

Sydney maakt zichzelf in 1580 bepaald niet populair door fel uit te halen tegen het voorgenomen huwelijk tussen zijn koningin en de troonopvolger van Frankrijk, de katholieke hertog van Anjou.

Philip Sydney doet een poging deel te nemen aan de expeditie van Francis Drake de Spaanse havenstad Cadiz in te nemen. Koningin Elisabeth maakt hem daarna gouverneur van Vlissingen. Een jaar later vecht hij bij Zutphen tegen Spaanse troepen. Sydney raakt gewond door een musketkogel. Zo'n 22 dagen later, op 17 oktober 1586, sterft hij op 32-jarige leeftijd aan de verwondingen van de kogel. Pas op 16 februari 1587 brengen de inwoners van Londen hem naar zijn laatste rustplaats in de Sint Paul's Cathedraal. Koningin Elizabeth zou in november toen het nieuws bekend werd dagenlang buiten zichzelf zijn van verdriet.

Links: In Zutphen is een beeld voor Philip Sydney geplaatst aan de Coehoornsingel.

De Tassis sneuvelt op 36-jarige leeftijd bij Bonn op 20 april 1588. Maarten Schenk neemt Bonn in. Een bord in de kerk St Maria in de Kupfergasse in Keulen (foto rechts) herinnert nog aan Johann Baptist von Taxis.

Op het bord staat: gefallen bei der Belagerung von Bonn im Jahre 1588. Een oude epitaph is verloren gegaan. Jarich van Liauckema, die boven is afgebeeld, volgt Tassis op als commandant van Zutphen.

Keizerlijke postmeester
Johann Babtiste de Tassis (Taxis), geboren in 1552 uit het bekende geslacht van keizerlijke postmeesters.

Het familiewapen van de guerrillaleider is doorsneden:
I In goud een uitkomende dubbele adelaar van zwart met aureolen van goud;
II In blauw een das van zilver, lopende op een grond van groen. De Duitse adelaar wijst op de functie van postmeester, terwijl de das een sprekend wapenfiguur is. (bron).

Balthazar Gerarts bode van Tassis
De familie Tassis, later Thurn und Taxis, heeft eeuwenlang een hoofdrol gespeeld in de Europese post.

Vooral Frans en zijn neef Jean Baptiste de Tassis maken naam wanneer ze op 12 november 1516 de leiding over de post krijgen vanuit Brussel naar Spanje, Rome, Napels, Duitsland en Frankrijk.

Eén van de bekendste bodes van de firma was Balthazar Gerarts. Hij brengt Willem van Oranje het nieuws dat de hertog van Anjou is overleden.

Boven: Paulus Pontus maakte deze kopergravure naar een werk van Nicolas van der Horst. Jean (niet Juan) de Tassis in oosterse kleding. De familie bezorgt post vanaf 1300 in het heilige Romaanse rijk, in Italië, Oostenrijk, Spanje, Duitsland, de Lage Landen en Hongarije. De familie heeft op een gegeven moment 20.000 bezorgers van post en kranten in dienst.

Taxis is in Bonn gesneuveld en in Keulen begraven. Frans Hogenberg ontwerp van de plechtigheid deze afbeelding links.

Zegel met daarop Tassis

Boven: Het speciale velletje zegels van TNT Post met rechtsonder afgebeeld de beruchte Juan Baptista de Tassis.

Op 4 augustus 2006 verschijnt een persbericht met daarop de vreemde kop Zweetdruppels van Johannes Baptista de Tassis. Deze Spaanse kolonel zwaaide zeven jaren de scepter in Zutphen en voerde een waar schrikbewind in oost- en noord-Nederland. Omdat de plaats Zutphen 650 jaar hanzestad is liet TNT Post het velletje drukken. Waarom Baptista de Tassis op het velletje is afgebeeld is volslagen onduidelijk. Wel is helder dat hij begon te zweten toen hij moest inzien dat het leger van prins Maurits sterker is dan zijn leger.