Home
Stad en huis Almelo verwoest
In 1585 en 1593
Staatse en Spaanse troepen plunderen er op los

De haven van Almelo rond 1790

Boven: In het centrum van de oude stad Almelo ligt de haven met twee watermolens. Links ligt een schuit en staat een kraan. Bron: Apotheek Lamberts in Almelo.

Almelo krijgt ook volop te maken met het oorlogsgeweld tussen de soldaten van de Spaanse koning en de Nederlandse opstandelingen. Het huis Almelo krijgt in 1585 een Spaanse bezetting. Na de moord op Willem van Oranje, een jaar eerder, zetten de Staten Generaal de tactiek van de verschroeide aarde in. De bevolking wordt gemangeld. Zowel Spaanse als staatse soldaten terroriseren de bevolking. De Spaanse bezetting op het huis Almelo eist geld en voedsel. De bevolking krijgt zware schattingen opgelegd. Soldaten verwoesten bijna de hele stad in 1585. Staatsgezinde soldaten veroveren Almelo in 1587 en plunderen wat er nog te plunderen valt.
Het Huis Almelo (rechts) blijft tijdens de staatse plundering in Spaanse handen. Het huis telt dubbele grachten en is goed verdedigbaar. Het blijft daarna onrustig zolang de vestingsstad Oldenzaal in handen van het Spaanse leger is. De Staatse kapitein Lezwein of Leswein belegert Almelo in 1590 tevergeefs. De situatie is onveranderd tot augustus 1591. Prins Maurits, pas 23 jaar, belooft geen troepen te legeren in het huis Almelo en het huis Hengelo. Hij wil de plaatselijke bevolking niet op laten draaien voor de kosten van onderhoud van de soldaten. Maar dan eist Maurits wel dat de Spaanse soldaten vrijwilliger vertrekken. Het huis Almelo
Hof van Gulick
Boven: Vlakbij de 13e eeuwse Grote Kerk van Almelo is een straatje dat Hof van Gulick heet. De stad Gulick ligt in het oude Gelderland. Tegenwoordig heet de stad Julich en ligt in Duitsland ter hoogte van Venlo. Kennelijk heeft Almelo betrekkingen onderhouden met deze plaats. De familie Van Rechteren van Limpurg, bewoners van het Huis Almelo, zou betrekkingen zoals handelsrelaties in het gebied kunnen hebben. De Grote Kerk in Almelo is in 1236 gesticht als slotkapel van het Huis Almelo. Een deel van het koor stamt uit 1290. De kapel is uitgebouwd en omgevormd tot een zelfstandige parochiekerk. De kerk is gewijd aan twee ridderheiligen: Sint Georgius en Sint Mauritius. De toren stamt uit 1783. Foto Marcel Tettero.
Kadastrale atlas uit 1830

De Spaanse soldaten blijven waarschijnlijk. Want in 1593 worden de troepen op het huis Almelo ververst. De Spaanse legeraanvoerder Francesco Verdugo verwacht een nieuwe belegering. De soldaten moeten de vertrekken delen met Agnes van Westerholt. Zij krijgt van stadhouder en Verdugo de verzekering dat de schade aan het huis, veroorzaakt sinds het overlijden van haar zwager, Hendrik van Rechteren - de vorige eigenaar, in 1567 door de Spaanse koning wordt vergoed.

Links:
Almelo is een echte waterstad. De plaats speelt jarenlang een belangrijke rol in de handel rond de Regge en de Vecht. Schippers laden hier veel goederen uit Twente in voor vervoer naar Zwolle. De pijl met de letter Z wijst het noorden aan, niet het zuiden. Bij de molenkolk staan de koren- en oliemolen. Bron: Kadastrale atlas uit 1830.

Huis Almelo in 2006
Boven: Het huis Almelo ligt vlakbij de historische kerk van de middeleeuwse stad.

Het huis Almelo is in juni 1593 weer in handen van het Staatse leger en wordt volledig verwoest (bron: brief Albrecht van Ittersum aan hopman Jacob Muersz in Ootmarsum). Almelo is in 1597 staats tot 1605.

Rechts: Ansichtkaart van de haven in Almelo rond 1907.

De haven van Almelo zag er rond 1907 zo uit