Einstein
bezoekt Tetrode
De
golf die teruggaat in de tijd
1922
Albert Einstein is in de jaren '20 geïnteresseerd
in de theorie van Hugo Martin Tetrode over de golven
'die je opvangt voordat ie is uitgezonden'.
Einstein zoekt de teruggetrokken en wat zieke Hugo Tetrode op in Soesterberg.
Het dienstmeisje zegt de geleerde dat 'meneer niet ontvangt'. Einstein vertrekt zonder Tetrode te hebben gezien.
Of Einstein
Hugo Tetrode ooit heeft ontmoet ligt voor de hand. Dat is uit een artikel van
de website van de universteit Leiden, geplaatst in oktober 1999, af te
leiden. Einstein is in Leiden regelmatig gastdocent. Hij ontdekte als een
van de eersten de waarde van de theorie van Hugo Tetrode.
Einstein leest in
1922, het jaar dat hij de Nobelprijs ontvangt, een wetenschappelijk artikel
van Hugo Tetrode. De Hollander bleef hem boeien.
Pas na 1941 krijgt Tetrode meer volgelingen. Ook Feynman en Wheeler gooien het 'heilige'
causaliteitsprincipe (de ondergeschiktheid
van gevolg aan oorzaak) overboord. De 'geavanceerde golf' was geboren.
|
|
Toekomst
Wat had die totaal onbekend gebleven Nederlandse natuurkundige
Tetrode nu precies uitgeknobbeld? Die theorie lijkt op het eerste
gezicht misschien moeilijk te begrijpen. Maar dat valt mee:
`Een geretardeerde (licht)golf zie je pas nadat ie is uitgezonden`,
zegt Hugo Tetrode. Immers, de (licht)golf doet er fractie van
een seconde over doet om je oog te bereiken. En nu komt het:
`t tegenovergestelde bestaat ook, aldus Tetrode. Zo`n `geavanceerde
golf` neem je eerder waar, nog voordat ie wordt uitgezonden.
Tetrode zegt dat de straling die we waarnemen de som is van
de straling uit het verleden en de toekomst. Tetrode leefde
teruggetrokken en woonde bij zijn ouders.
(bron: Carlo Beenakker, Instituut-Lorentz, Universiteit Leiden
www.lorentz.leidenuniv.nl/EM2/artikelen/tetrode.html) |
|
|
De bekendste Nederlandse natuurkundige was hij
geworden als hij niet zo jong (35) is gestorven. De bijlage Wetenschap
en onderwijs van het NRC spreekt op 23 februari 1984 in een groot artikel
over Een vergeten genie. Professor dr. H.B.G. Casimir beschrijft het wonderkind,
corresponderend met Einstein en Ehrenfest over problemen in de quantummechanica.
|
Op de site van de leidse Universiteit staat
onder meer dat de geavanceerde elektro-magnetische golfvergelijking
oorzaak en gevolg omdraait. Je ziet de golf al voordat hij
is uitgezonden, aldus Tetrode. Pas in 1941 wordt zijn theorie
overgenomen.
Maar een golf die teruggaat in de tijd? Een radio die geavanceerde
golven kan opvangen?
Met een radio zou je berichten uit de toekomst kunnen beluisteren?
Die vragen intrigeerde natuurkundigen als Einstein.
Richard Feynman geloofde ook wat Tetrode zei. Feynman had
daar zo zijn eigen theorie voor. `Het heelal heeft een
oorsprong maar geen einde`.
|
|
|
NRC bevestigt dat Hugo Martin Tetrode teruggetrokken
leeft. Via een nichtje in Hilversum ontdekt Casimir dat zijn de vader
van Hugo directeur van De Nederlandse Bank was van 1919 tot 1934.
Mr dr. Pieter Johan Conrad Tetrode (1863 - 1955) kreeg drie kinderen:
Hugo Martin (7 maart 1895 - 18 januari 1931, Helena Maria (1897 - 1982)
en Pieter (1902 - 1973). Zijn zus en broer trouwden maar kregen geen
kinderen.
Hugo Martin Tetrode is geboren aan de Vondelstraat
in Amsterdam. In 1902 verhuist de familie naar de Keizersgracht 573
en in 1909 naar de Herengracht 526. De familie woonde later ook in Huize
Egghermonde in Soesterberg. Rond 1912 en 1913 studeert Hugo Tetrode
aan de universiteit van Leipzig mathematica, physica en chemie. De jonge
Amsterdammer doet veel stof opwaaien wanneer hij in 1912 een artikel
in het gerenommeerde tijdschrift Annalen der Physik schrijft. `Voor
een jongeman van amper zeventien jaar is het een verbluffend werk`.
Later blijkt dat de jonge student gelijk heeft.
|
Een uitnodiging van Ehrenfest in Leiden moet Hugo Martin
Tetrode in 1916 afslaan. Hij is ziek. In 1922 schrijft Hugo een artikel
over de nieuwe aanpak van de mechanica. `Zeer origineel, gedurfd maar
exact wiskundig geformuleerd`, schrijft Casimir in de NRC. In 1924
wil Tetrode Lorentz ontmoeten. Hij is vastgelopen met zijn quantumtheorie.
Vier jaar later schrijft Tetrode weer een artikel voor het Zeitschrift
fuer Physik. Ehrenfest nodigt hem datzelfde jaar uit voor een ontmoeting
en vraagt enkele kopietjes (overdrukjes). Tetrode schrijft terug in
Soesterberg te zijn. Zodra hij in Amsterdam komt zal hij overdrukjes
maken en hem die toesturen. Op de uitnodiging gaat hij niet in.
Tuberculose
Op 18 januari 1931 sterft Hugo Tetrode aan tuberculose.
Zijn zuster schenkt wat later de omvangrijke bibliotheek van Hugo aan
het Zeeman-laboratorium. Ze vertelde een medewerker van het laboratorium
dat Hugo ziek en mensenschuw was. Zij was vrijwel de enige die hem nog
sprak. Casimir besluit zijn artikel met een oproep. Mocht er iemand
zijn die meer informatie heeft over deze geniale, financieel onafhankelijke
en eenzelvige man heeft dan kan hij of zij contact opnemen met prof
dr H.B.G. Casimir,
De Zegge 7
5591 TT Heeze.
Om de hele tekst van het artikel te lezen klik hier.
Zie ook:
Cornelis
Tetrode, mogelijk familie.
Wikipedia Hugo Tetrode
|
|