Home
Jerôme Tseraerts
circa 1540 - 1573
Stalmeester van Willem van Oranje wordt gouverneur
Willem van Oranje moet een hele reeks medestanders op belangrijke posten plaatsen nadat in 1572 steeds meer steden in Holland en Zeeland meedoen aan de Opstand. De één krijgt een bestuurlijke post, de ander een militaire post. Of iemand geschikt is moet soms nog blijken. Er gaat wel eens iets mis. Zo is zijn keuze zijn stalmeester tot bevelhebber van Walcheren te bevorderen wellicht niet zo verstandig geweest. Toch verliest Jerôme Tseraerts, een edelman uit Brabant, nooit het vertrouwen van de prins van Oranje.

Lodewijk van Nassau stuurt Jerôme Tseraerts vanuit La Rochelle naar het noorden op de dag dat Vlissingen de poorten opent voor de watergeuzen uit Den Briel, op 22 april 1572. Alva is woedend. Na Den Briel valt Vlissingen.

Terwijl zijn spionnen Lodewijk van Nassau, de broer van Willem van Oranje, in La Rochelle constant in de gaten houden krijgt Lumey vanuit Londen belangrijke steden aan de monding van de Maas en de Schelde in handen. Alva kan zichzelf wel voor het hoofd slaan. Hij vermoedt dat hij bewust is misleid. Een meesterzet van Willem van Oranje?

Veere

Boven: Willem van Oranje koopt in 1581 de rechten van Veere. De prins kan zich voortaan tooien met de titel Markies van Veere. Jan van der Heyden schildert dit werk in 1665 vanuit het zuidwesten. De burgers van de stad Veere drijven veel handel met Schotland.

Veere haven

Jerôme Tseraerts krijgt de opdracht de geuzen uit La Rochelle te verenigen met de geuzen van Lumey. Blois van Treslong, rechterhand van Lumey, verdrijft op 29 april het Spaans garnizoen uit Arnemuiden, de derde stad die in handen komt van de opstandelingen. Op 4 mei verjagen Tseraerts en Jeanin met 60 geuzen en samen met een aantal burgers baljuw De Rolle uit Veere. Tseraerts wekt argwaan omdat hij fel tegen het vernielen van de beelden in de Grote Kerk van Veere is.

Willem van Oranje maakt Tseraerts bevelhebber van Walcheren. Tseraerts moet samen met de Engelsman Gilbert een grote aanval leiden op Goes. De kapiteins van Tseraerts moeten aan 3000 Engelse en Waalse soldaten leiding geven om de stad te veroveren.

Links:
de haven van Veere op Walcheren.

 

Beleg van Goes in 1572
Dapper en dom
Tseraerts geldt als een dapper man. Tijdens het beleg van Haarlem brengt hij kruit in zakjes rond zijn nek via sloten door de Spaanse linies in de stad. De vraag is: moet iemand met zo'n hoge rang dit werk doen? Willem van Oranje benoemt Tseraerts later tot gouverneur van Breda en Geertruidenberg. Muitende soldaten vermoorden hem in Geertruidenberg wanneer hij probeert de orde te herstellen.

Tekening links:
Tseraerts leidt het beleg van Goes in 1572. Hij is niet bepaald succesvol. De munitie raakt snel op. Ondanks hulp van Entens lukt het niet de stad te nemen. Goes blijft van 1570 tot 1577 in Spaanse handen.

Twee dagen wordt de stadsmuur bij de hoofdpoort beschoten. Dan is de munitie op. Tseraerts en Gilbert leiden 's nachts een bestorming maar worden teruggeworpen, mede omdat de ladders te kort zou zijn.

Tseraerts wordt verweten dat hij te onervaren is als commandant. Er gaan teveel soldatenlevens verloren doordat hij teveel risico's neemt.

Rechts: Kaart van Veere. Blaeu maakte de kaart rond 1652.

Boven: Vlissingen en Veere komen in handen van de geuzen. Middelburg en Goes hebben Spaanse garnizoenen.

Tseraerts lukt het daarna wel Zoutelande te veroveren waarna hij het beleg van Goes hervat. Willem van Oranje stuurt hulp. Barthout Entens komt de aanvallers met zeven vendels versterken. Alva stuurt hulp uit Antwerpen maar Worst drijft ze terug. Weer raakt de munitie op bij Goes en wordt ten koste van veel mensenlevens een vergeefse poging gedaan Goes te veroveren. Mannen noemen Tseraerts een verrader, mede omdat zijn broer is Spaanse dienst is.

Hij gaat daarom persoonlijk naar Van Oranje om verslag uit te brengen. Mondragon verschijnt plotseling voor Goes.

Met 3000 man is hij uit Bergen op Zoom door het water naar Goes gemarcheerd en slaat zich een weg door de linies naar de stad. Er zouden 700 opstandelingen omkomen.

Gilbert maakt zich daarna uit de voeten en vertrekt naar Engeland. Entens en Tseraerts vluchten naar Veere en willen Arnemuiden overvallen om de haven van Middelburg af te sluiten.

Bisschop
Als dat mislukt plunderen ze het landhuis van de bisschop van Middelburg. Hij moet daarna Bergen (Mons) in Henegouwen te hulp komen dat door Alva wordt belegerd.

Hij gaat met 200 geuzen bij Aardenburg aan wal en trekt op naar Brugge. Ze overvallen een convooi en maken kanonnen, munitie en 10.000 daalders buit. Zijn actie tegen Gent mislukt.

Kasteel Westhoven

Op 27 augustus 1572 gaat het kasteel van de bisschop van Middelburg in vlammen op.

Oude Kerk Geertruidenberg

Bronnen:

Zeelandboek

 

 

 

Brief van Willem van Oranje aan Wigbold Ripperda, gouverneur in Haarlem

Edele, eersaeme, ende besundere.

Alsoe unse soldaeten tot Bueren zekeren postbode met brieven, comende uyt der vyanden leger, nedergeworpen hebben, soe hebben wy wel willen zekere extraicten daer uytseynden aan Tseraerts, ende hem bevoelen u die selve te communiceren, op dat ghy daer by moegt sien die aenslagen der vyanden,

ende hoe hoochelyck dat sy u achten, nyet twyfelende oft alle dat goede geselschap te Haerlem des te meerderen moet grypen sal, waer toe wy weeten, dat aen uwe naerstigheyt nyet en sal gebreken: Ende wy sullen u poeder ende proviande beschicken soe vele moegelyck wordt. U hier mede den almogenden Heere bevelende. Gheschreven tot Delft opten iiij. dach February 1573.

Uw goede vrint, Guillaume de Nassau.