Home
Dirc van Tetrode

Het Huis te Schoten
Jan van der Lane Willemszone van Tetrode wordt op
17 juni 1393 beschuldigd van doodslag. Samen met een aantal compagnons zou hij burgemeester Claas van der Meer van Haarlem willen vermoorden.
Van Jan is bekend dat hij grond verkocht aan de abdy van Egmond. Hij ontving het vervolgens terug in leen. Waarom hij Van der Meer naar het leven zou hebben gestaan is niet duidelijk. In deze rumourige tijd woedde de zogeheten Hoekse en Kabeljauwse twisten. Mogelijk zou de strijd hiermee te maken hebben gehad. Jan moest echter later bekennen fout te zijn geweest.

Over zijn zoon Dirc is meer bekend. Dirc van Tetrode had grond onder meer in Oegstgeest (Outhornecamp) bij Leiden en Alphen (Veenmaden). Hij is getrouwd met jonkvrouwe Johanna Willemsdochter van Alcmade een nichtje van de leenheer Johan, heer van Wassenaar. Hij was ook burggraaf van Leiden. De abt van Egmond geeft Dirc grond in Velsen (Landsmate). (bron: Abdy van Egmond)

Het huis Schoter Vlieland in de ambacht Schoten (ten noorden van de ban Zanen en Haarlem) is in 1411 op naam gesteld van Dirc van Tetrode. De heer van Egmond was eigenaar van het huis. Egmond had het huis allereerst `in leen` gegeven aan Segher Ysbrants. Maar die kon niet meer betalen.

Segher Ysbrants is toen onder curatele gesteld van Dirc van Tetrode. Dirc moest Segher Ysbrants wel (jarenlang) verzorgen. Van Tetrode kon pas in 1434 in het huis te Schoten gaan wonen. Hij kreeg het toen officieel in leen, waarschijnlijk toen Segher was gestorven.
(bron: Middeleeuwse kastelen van Noord Holland door mr J.W. Groesbeek blz 32)

Thomas Thomasz - rechts Het Spaarne Dirc en Johanna kregen geen kinderen.
Zijn zuster, Janne krijgt het leen
Schoter Vlieland maar kort.

Een broer van Dirc en Janne was
Boudewijn van Tetrode. Hij bezit
onder meer in Velsen de goederen
Darengeest, Smalengeest en
Hofengeest. Zijn dochter Clara
(Alyt) erft alles. Clara trouwt met
Claes van Adrichem, burgemeester
van Haarlem. Hun dochter,
jonkvrouw Boudijn van Adrichem
van Assendelft, erft de goederen
van haar moeder tussen 1447 en
1460.


Het huis Schoten
In handen van Van Tetrode
Het ambacht Schoten had een versterkt huis. Jan Barthoud van Schoten woont er in het begin van de 14e eeuw.Hij is van adellijke huize. Hij is knape, dus nog geen ridder en familie van de heren van Brederode in 1310. 
(bron: Kastelenteam.nl)
 
1578 of 1590  Schoten ten noorden van Haarlem
 
 
De oudste geschiedenis van Schoten
Jan Barthoud deelt het ambacht Vlieland (ten noorden van Schoten) met zijn broer Dirk Barthoud. Samen moeten zij 43 mannen leveren voor de oorlog tegen de Vlamingen in 1315. Het huis Holland was toen net uitgestorfen en het huis Henegouwen (in België) en Vlaanderen voerden oorlog om Holland.
Aan soldij ontvangen de broers tien pond en acht denariën. In een akte uit 1316 stichten Jan Barthoud vanSchoten en Dirk Barthoud met toestemming van de bisschop van Utrecht een kapel. Zij doen dat `op onze vaderlijke erve`.

De broers laten geen kinderen na wanneer zij overlijden. Het land komt daardoor in handen van graaf Willem IV. De weduwe van Jan, Elisabeth, krijgt jaarlijks geld van de graaf om van te leven. Zij is een tante van Philips van Tetrode. Het huis Schoten komt in handen van de heren Van Egmond.

Het wapen van Schoten
 
Het huis te Schoten was door de heer van Egmond in leen gegeven aan Seger IJsbrandsz., die echter niet in staat was om zijn eigen zaken te behartigen. Hij wordt daarom onder curatele gesteld van Dirk van Tetrode Jansz., die na Seger?s dood zijn erfgenaam zal zijn. Dirk neemt op zich om Seger voortaan eten en drinken te verschaffen, en ook kleding en schoeisel. Seger?s leen wordt op naam van Dirk gesteld op 26 april 1411. Seger moet nog vrij lang geleefd hebben, want Dirk van Tetrode Jansz. wordt pas op 29 december 1434 met het huis te Schoten beleend. Dirk was echter niet de enige gegadigde, er waren drie mededingers, van wie één een zekere Dirk Barthòud was. Dirk van Tetrode heeft echter de strijd gewonnen. Hij bleef kinderloos en het leen kwam toen aan zijn zuster jvr. Janna van Tetrode, die gehuwd was met De Weent. Zij wordt beleend op 20 mei 1437; de leeneed wordt afgelegd door haar zoon Albrecht de Weent, die toen meerderjarig geweest moet zijn. Twaalfjaar later wordt Albrecht, zijn moeder is intussen gestorven, zelf beleend. Dat gebeurde op 20 januari 1449. Hij maakt het huis en land tot lijftocht voor zijn vrouw (januari 1455). Daarna moet er iets onaangenaams gebeurd zijn. Albrecht de Weents erfgenamen zijn uit het leen ?ontzet? en de heer van Egmond gaf het huis en de hofstede met boomgaard in leen aan Johan van Berkenrode (1478). (bron: Middeleeuwse kastelen van Noord Holland door mr J.W. Groesbeek blz 32)
 
Het Huis te Schoten Hier stond eens het huis te Schoten
1921
De Jan Gijzenvaart bij de Jan Gijzenbrug in Schoten. Foto is gemaakt vanaf de Rijksstraatweg. Je kijkt hier naar het noordoosten. Op het kaartje links staat in het midden Het Huis te Schoten.
In de vaart ligt een schuit voor de aanvoer van turf.(bron: Archiefdienst voor Kennemerland)
 
Schoten als dorp is bekend sinds de negende eeuw. Een heer van Schoten leefde in 1163. De leeuw (zie gemeentewapen) is  identiek aan het wapen van Van Heemskerk. Ook voerde de heerlijkheid Zaanen een kruis in het wapen. De eerste Van Schotens zouden een ander wapen gevoerd kunnen hebben. Het is al in de 16e eeuw door de familie gevoerd. Het wapen komt voor op een perkament uit 1515 (bron: archief  Hoogheemraadschap Rijnland).  Gerrit van Scoten, die een identiek wapen voerde als het gemeentewapen, zat in het college van dijkgraven.

De voormalige gemeente Schoten is ontstaan uit maar liefst zeven heerlijkheden: Schoten, Zuid en Noord Akendam, Hoogerwoerd, Schoterbosch, Zaane en Schotervlieland. De heerlijkheid Scoten was lange tijd van de heren van Brederode en verviel in 1699 aan de graven van Holland. In de 18e eeuw verwierf de stad Haarlem de heerlijke rechten.

Volgens oude bronnen is het wapen samengesteld zijn uit de wapens van Heemskerk (leeuw) en van de heerlijkheid Zaanen (kruis). Hiertegen spreekt dat er eerder sprake was van het geslacht Sc(h)oten, dan van de heerlijkheid Zaanen of van een Van Heemskerk. 

(Literatuur : Haan, 1966; 't Hart, 1977 www.ngw.nl)