Anton Pieck woonde
en werkte in Tetterode
1895 - 1987
|
Veel mensen zeggen dat Anton Pieck
in binnen- en buitenland net zo bekend is als bijvoorbeeld Annie
M.G. Smidt. Een beetje triest is echter dat hij in eigen land nooit erkenning kreeg. Pas na z`n pensionering valt er een opdracht van de overheid op zijn deurmat. Het gemeentebestuur van Bloemendaal, waar hij woonde, vroeg hem een kunstwerk te maken. Hij tekende het poortgebouw
(hierboven afgebeeld), het oudste pand op het landgoed Elswout,
vlakbij zijn woning.
Ook is een tehuis naar hem genoemd
in Haarlem. Het feit dat daar dementen wonen zal waarschijnlijk op z`n
lachspieren hebben gewerkt, als hij nog leefde. Een borstbeeld van hem
staat in een park in zijn laatste woonplaats Overveen, of zoals de oudste bewoners
hun woonplaats nog noemen: Tetterode. Anton Pieck was z`n hele leven
tekenleraar aan het Kennemer Lyceum in Overveen. Hij tekende Haarlem
ontelbare keren. |
|
|
Boven: een fantasietekening van de voormalige Sint Janspoort in Haarlem die in de Tachtigjarige Oorlog totaal werd verwoest Anton Pieck is samen met zijn tweelingbroer
Henri op 19 april 1895 in de marinestad Den Helder geboren. Beide broers
wilden tekenen en hun moeder stimuleerde dat. Het gezin had weinig geld.
Vader Pieck was machinist bij de marine en worstelde met een alcoholprobleem.
Al op elfjarige leeftijd won Anton met een fraaie aquarel
de eerste prijs op een tentoonstelling. Op 14-jarige
leeftijd behaalden de broers de lagere akte tekenen en drie jaar later
de middelbare akte. Daarna scheidden hun wegen zich. Henri ging naar de
Amsterdamse Academie voor Beeldende Kunsten. Hij werd als een echte kunstenaar
beschouwd. Anton schoolde zichzelf verder in de avonduren. Het liefst had
hij de opleiding van zijn broer gevolgd. |
|
|
Links: De Sint Bavo in Haarlem getekend vanuit de Jansstraat.
Anton Pieck leerde in zijn dienstplichttijd (van 1915 tot 1918) in Den Haag zijn latere vrouw kennen. Van 1920 tot 1960 was hij tekenleraar aan het Kennemer Lyceum in Overveen.
Een overtuigd leraar is hij,
naar eigen zeggen, nooit geweest. Maar een vast inkomen gaf hem wel de vrijheid en onafhankelijkheid
om naar believen te werken, zonder rekening te moeten houden met zijn opdrachtgever. Anton Pieck ging van huis onmiddellijk naar z`n atelier waar hij duizenden tekeningen, aquarellen, schilderijen, etsen
en houtsneden maakte. Hij werd de bekendste Nederlandse illustrator van
de twintigste eeuw.
Anton Pieck is tot ver buiten Nederland
bekend. Hij ontwikkelde een herkenbare stijl. Zijn werk was romantisch.
Hij maakte historische dorps- en stadsgezichten. Het dagelijkse leven op
straat in bonte kleuren weergegeven. Zijn bewonderaars komen uit alle lagen
van de bevolking. Hij was en is nog steeds bijzonder populair.
|
|
Anton Pieck maakte ontwerpen
voor de school waar hij werkte. Rechtsboven het gemeentewapen van Bloemendaal
ofwel het familiewapen van Van Tetrode.
|
|
Tien jaar na zijn eerste overheidsopdracht,
een tekening van het oude poortgebouw op landgoed Elswout, kreeg hij een tweede opdracht
van de overheid. Hij tekende toen de hervormde kerk van Bloemendaal
met het zogeheten Koepeltje van Wildhoef, dat hiernaast is afgebeeld. |
Efteling
Vanaf de jaren vijftig werkte Anton
Pieck mee aan het ontwerp voor Europa's eerste themapark: het sprookjespark
de Efteling in Kaatsheuvel. Walt
Disney kwam regelmatig in de Efteling, zo wordt beweerd, om ideeën
op te doen voor zijn park in Anaheim, Californië.
Op 92-jarige leeftijd, in 1987 overleed
Anton Pieck. Het museum
in Hattum bij Zwolle dat zijn werk permanent tentoonstelt, trekt veel bezoekers
en het boek Anton Pieck zijn Leven zijn Werk wordt nog volop verkocht. |
|
|
|
Op 9 mei 1945 beklom Anton Pieck de grote St Bavo in Haarlem en maakte de
tekening hier links afgebeeld. Te zien is de 13e eeuwse
kloostergang, nu het stadshuis van Haarlem. Anton Pieck maakte Oudhollandse stadstekeningen, fantasierijke kalenderplaten, illustraties bij Grimm, de verhalen van 1001 Nacht, en niet te vergeten ontwerpen voor de Efteling: weinig Nederlandse kunstenaars genereerden tijdens hun leven zó?n brede belangstelling als hij.
Zie ook de tekening van
Anton Pieck met zicht op
het stadhuis van Haarlem
op deze
pagina. De tekening
is gebruikt voor een post-
zegel van de PTT. |
|
|
Anton Pieck tekende in 1964 het
hofje van het St Elisabethgasthuis
in Leiden, waarvan Dirc van Tetrode regent was. Het gasthuis stond vlakbij
het Stevenshofje.
De rijke bierbrouwer Willem van Tetrode stichtte dit hofje in 1487. Hij
was een van de eerste inwoners van Leiden die een hofje stichtte. Er zouden
nog zo`n 35 volgen. |
|
|
|
|