Willem van Tetrode
was zijn tijd ver vooruit
Expositie Rijksmuseum Amsterdam
naar New York
Eind 2003
|
Het Rijksmuseum toonde
tot 25 mei 2003 zo`n 40 unieke bronzen beelden uit Duitsland,
Engeland, de Verenigde Staten en met name Italië, allemaal gemaakt door Willem Danelsz van Tetrode. De tentoonstelling, waarvoor zelfs een groot kunstkabinet van Van Tetrode is nagebouwd,
verhuist daarna nog naar New York. Een interessant werk over deze bijzondere beeldhouwer is
te koop bij Emile van Binnebeke
van veilinghuis Sotheby´s Amsterdam. Hij verdedigde op maandag 24 februari 2003 met succes in de
Universiteit Utrecht zijn proefschrift
over het werk van Willem van Tetrode. De dissertatie kost 40 euro.
Acht jaar onderzocht Van Binnebeke voor de Universiteit Utrecht de
wandelgangen van Van Tetrode aan de hand van onder meer oude rekeningen.
Veel nieuwe feiten, zoals over de sterfdag van de vermoedelijk in Delft
geboren beeldhouwer Willem van Tetrode kwamen aan het licht. In Italië
kent de kunstwereld hem vandaag de dag nog als Guglielmo Fiammingo (Vlaamse
Willem).
In Florence en Rome leert hij de kneepjes van het vak. Maar eenmaal
terug in ons land (na 20 jaar) wordt hij beroemd als de bouwer van een
enorm altaar voor de Oude Kerk van Delft. Na de tweede beeldenstorm
in 1573 wordt zijn werk, pas anderhalf jaar oud, gesloopt. Teleurgesteld
gaat hij naar Duitsland. Voor de bisschop van Keulen werkt hij nu ook
als architect. De bouw van kasteel
Arnsberg neemt hij ter hand. Zeven jaar later, na een vermoedelijk
'uitstapje' naar Italië, sterft hij aan de pest.
|
Emile van Binnebeke studeerde af op een proefschrift
over Willem van Tetrode. Heel veel nieuwe feiten kwamen boven.
Zie: foto`s van werk in brons en steen van Willem van Tetrode)
Tot het begin van de 18e eeuw kent
men hem nog in Nederland. Pas in 1939 komt vast te staan dat Guglielmo
Fiammingo de zestiende eeuwse beeldhouwer Willem van Tetrode was. De
dissertatie van Van Binnebeke legt nu de stukjes van de legpuzzel op
de juiste plaats. |
|
||
|
| Frits
Scholten hecht veel waarde aan de expositie in het Rijksmuseum. ''We begrijpen hem
veel beter wanneer veel van zijn werken bij elkaar zijn gebracht. Je kunt
dan zien hoe hij zich heeft ontwikkeld. Op allerlei vragen kun je dan
beter een antwoord geven.''
Delft |
 |
Willem Daniëlsz van Tetrode maakt waarschijnlijk in 1574 dit beeldhouwwerk. Het is geplaatst voor de deur van de rijke wijnhandelaar Peter ter Layn, burgemeester van Keulen. Hij werkt dan, na de tweede beeldenstorm in Delft (1573), voor de bischop van Keulen. |
|
Willem van Tetrode belandt op jonge
leeftijd in Italië. ''Vermoedelijk is hij naar Parijs gegaan waar
hij de beroemde beeldhouwer Cellini ontmoet. Van Tetrode is mogelijk eerst
goudsmid geweest, een ambachtsman. Beeldhouwers waren er eigenlijk niet
in het Nederland van die tijd. Wel bijvoorbeeld houtsnijders''.
Pas de afgelopen jaren is iets meer
bekend geworden over het leven en het werk van Willem van Tetrode. Hij
maakt voor een edelman in de buurt van Rome een grote kunstkast met twintig
bronzen beelden. Negentien van de beelden worden in het Rijksmuseum binnenkort
waarschijnlijk geëxposeerd. ''Graaf Pitigliano wilde de kunstkast
schenken aan de koning van Spanje. Maar zover is het nooit gekomen''. De
rijkelijk versierde kunstkast zou zon twintig beeldjes hebben geteld.
Bisschop
Isenburg stierf waarschijnlijk in z`n harnas. Hij droeg z`n wapentuig
bijna altijd, behalve dan wanneer hij in de kerk was. Indrukwekkend
Helaas is er niets van bewaard gebleven.
Want tijdens de beeldenstorm in 1573 is het bijna helemaal vernield. Onderdelen
van het altaar zijn verkocht voor de armen van de stad. Willem van Tetrode
is voor de beeldenstorm al gevlucht naar Keulen. Daar begint hij een nieuwe
loopbaan. Hij werkt eerst voor burgemeester Terlayn von Lennep, die ook
wijnkoopman is, en later voor de keurvorst en tevens aartsbisschop Salentin
von Isenburg.
Toen Van Tetrode in 1578 werkloos
dreigt te worden omdat Salentin van Isenburg niet langer aartsbisschop
is, krijgt hij van Rudiger van der Horst, een edelman en adviseur van Von
Isenburg, de opdracht voor het ontwerpen van een bijzondere schouw in kasteel
Horst bij Gelzenkirchen. Later werkt hij toch weer voor Von Isenburg. Hij
ontwerpt de westelijke toren van kasteel Arnsberg in Arnsberg. Van Tetrode
sterft in 1580 in Arnsberg aan de gevolgen van de pest. Door Marcel Tettero
Internetjournalist
|
|
Zie ook:
Slot Arnsberg en slot Horst Aernt van Tetrode, zijn opa uit Wassenaar Rijksmuseum Amsterdam bezit zelf ook enkele beeldjes van Van Tetrode Sculpture Willem Danielsz. van Tetrode was a gift to the De Medici - Paul Getty Museum 'Guglielmo scultore fiamingo' or 'Guglielmo Tedesco' was his name in Italy
Een dissertatie van
Emile van Binnebeke over
Willem Danielsz van Tetrode verschijnt in dit najaar
Emile van Binnebeke, hoofd van de afdeling beeldhouwkunst bij het veilinghuis Sotheby´s in Amsterdam, doet vanaf 1994 onderzoek naar Willem van Tetrode. De tentoonstelling in het Rijksmuseum is gebaseerd op deze dissertatie. Het boek van Van Binnebeke is een klassieke monografie over het leven en het werk van een kunstenaar. Het werk bestaat uit tekst, een catalogus van de expositie met de bronnen en een documentenbijlage. Ook is in het boek een bibliografie geplaatst en 90 afbeeldingen in een fotobijlage.
|