De stadskern van Goor ontstaat op een duin 10.000 jaar geleden

Borg Goor bijna 1000 jaar oud
Het Schild, de historische stadskern van Goor, is ontstaan door de vorming van een paraboolduin in de eindfase van de laatste ijstijd, meer dan 10.000 jaar geleden.

De hoefijzervorm van deze duin is op de kaart aangegeven. Het middendeel van de duin is in een veel later stadium met de hand opgehoogd tot het huidige niveau van veertien meter boven Normaal Amsterdams Peil. Aan het einde van de beide duinarmen, achter de huidige Molenstraat, lag de Borg Goor, die in de 11e en 12e eeuw werd gesticht. (bron: A. Verlinde Rijksdienst Oudheidkundig Bodemonderzoek).

De uitvergrote piketpaal van kunstenaar Sepp Bader, de stip op het kaartje hier boven, geeft ook het eindpunt aan van de beroemde Bandijk, de verhoogde anderhalve kilometer lange weg door het Reggedal waarvoor boeren uit heel Twente jaarlijks worden opgetrommeld om de knuppelweg te onderhouden. De Bandijk is een belangrijke verbindingsweg tussen Twente en Deventer.

Meer onderzoek op het Schild nodig
Het geslacht Adolphus woonde omstreeks het jaar 1000 in een burcht in Goor. In het midden van de 11de eeuw schonk deze familie de burcht met het bijbehorende gebied aan de bisschop van Utrecht. Deze liet zijn nieuw verworven gebied besturen door een vertrouwensman, die hij de titel graaf van Goor gaf. De burcht is verwoest in 1348. In het midden van de 13de eeuw liet de bisschip het gebied voor de burcht ophogen tot een heuvel, het Schild. Dat gebied was oorspronkelijk een moeras waarin zich een hoefijzervorige zandrug bevond. Die zandrug is in het wegdek gemarkeerd. De piquetpaal van de Goorse kunstenaar Sepp Bader symboliseert het streven naar permanent bodemonderzoek opdat we meer over de historie te weten komen. Op het Schild ontwikkelde zich een nieuwe stadskern de Nije Statt. De oude en nieuwe stad waren met elkaar verbonden door de zogenaamde Bandijk. de huidige Grotestraat. De Nije Statt werd het bestuurscentrum van Goor. Er verrezen het stadhuis, een kapel en een gasthuis. In 1972 verhuisde het gemeentebestuur naar de Olde Statt. (bron: ANWB)

Het gebied binnen de paraboolduin is dichtgegooid met zand waarna het laatste ei-vormige deel van de burcht rechtsbovenin de kaart is aangelegd.

Bij de piketpaal kijk je vanaf Het Schild de Grotestraat in. Vroeger was dit de verhoogde Bandijk. De Bandijk liep tot aan De Ster waarna een haakse bocht naar rechts wordt gemaakt tot voorbij de Oude Kerk (Hofkerk) tot aan de Herikerberg.

Vanaf de hoek Molenstraat, Middenstraat kijk je zo de Hengevelderstraat in, de oude weg naar Haaksbergen.

Vanaf de Hengevelderstraat kijk je de Molenstraat in. Naar links loopt de Voorstraat langs restaurant An de Olde Putte. Op de plek waar de fotograaf staat stond eens de poorwachterswoning aan de binnenkant van de gracht.

Het poortgebouw in de Hengevelderstaat zou er zo uit kunnen hebben gezien. De maquette staat in het NS-station van Goor waar nu de Oudheidkamer van de stichting Historisch Goor is gevestigd.

Begin november 2008 ontdekten mensen van een aannemer de fundering van een poortwachterswoning aan de Hengevelderstraat in Goor. Archeologen kregen een dag om de vondst in kaart te brengen.

In de Voorstraat bij An d'Olde Putte ligt een parkeerterrein met de naar 't Schild.

Vanaf de Bleekstraat (Achterstraat) kom je uit bij de Molenstraat. De auto komt uit de richting Enter.

In 1989 is de contour van de duin in het plaveisel zichtbaar gemaakt met een lint van roestvrijstalen schijfjes.

Links en onder: In de Ganzenstraat (ganzen komen alleen veel voor in waterrijke gebieden) zie je duidelijk de helling naar de Achterstraat (nu de Bleekstraat). Hier is al eens een appartementen gepland. Maar omwonenden konden de uitvoering van het plan tegenhouden.

Rechts: De heer van Goor woont op de plek van de havezate Heeckeren. Eggerik Ripperda leeft hier rond 1570. Hij is drost van Salland. Zijn kasteel is in de Tachtigjarige Oorlog verwoest.

Zie ook foto's van de Bandijk in Goor