Eindelijk duidelijkheid over Gezicht op Goor

GOOR Joop Schuite, oud-inwoner van Goor, ontdekte aan de hand van oude kaarten dat het schilderij Gezicht op Goor van de beroemde schilder James de Rijk, vermoedelijk het oudste schilderij van Goor, geen fantasie of zomaar een romantisch werk is. Aan de hand van de plek waar de Hofkerk, de Stoevelaarsmolen bij Jachtlust met op de achtergrond de Herikerberg zijn weergegeven en het gebouw helemaal rechts op het werk, mogelijk het huis Blankenvoort vlak voor de afbraak, berekende Schuite aan de hand van zichtlijnen de precieze plaats waar de schilder stond toen hij het werk maakte. "Dat moet ongeveer op de plek van de Oliphant zijn geweest." Galeriehouder John Polder uit Borne en conservator Zeno Kolks uit Delden schreven artikelen over het schilderij maar konden de plaatsbepaling slechts vermoeden.

Joop Schuite kreeg een kopie van het schilderij in april van dit jaar en raakte steeds meer gefacsineerd door de maker van het werk. "James de Rijk trouwde met Anna van Delden, een dochter van Augustinus van Delden een textielhandelaar die een herberg had tegenover De Bebsel", vertelt Schuite. Het schilderij is gemaakt rond 1840, in de tijd dat de Brit Thomas Ainsworth de eerste weefschool in Twente opende, in het koetshuis van Van Delden, dat nu De Bebsel is. Dat gebeurde naast of in de herberg van Van Delden. "James de Rijk en Ainsworth moeten elkaar hebben gekend", concludeert Schuite. "Het waren beide aanzienlijke heren."

Het schilderij is gemaakt op een belangrijk moment. "Eeuwenlang heeft het gebied er uit gezien zoals op het schilderij is weergegeven, met de Coppele, een soort stadsweide, in het midden waar het vee van de mensen uit Goor gezamenlijk kon grazen. Twintig jaar nadat James de Rijk het schilderij maakte is de spoorlijn (1863) aangelegd, werd de Diepenheimsestraat verlegd, de eerste fabriek van Jannink gebouwd en werd het huis Blankenvoort afgebroken (1855)."

De Rijk is geboren in Hilversum. Hij was vermoedelijk op doorreis naar Bad Bentheim, een geliefde omgeving om te schilderen in die tijd en overnachtte in Goor bij Van Delden. Anna van Delden was zo'n 19 jaar toen zij haar toekomstige man voor de eerste keer ontmoette. Anna leerde van James schilderen en zou dat haar hele leven blijven doen. Werk van haar is een aantal jaren geleden bij Christies nog geveild.

Het schilderij Gezicht op Goor hing na de oorlog in de raadszaal van Goor en is in het bezit van de Oudheidkamer Twente in Enschede. De vermelding op de achterkant van het schilderij over de plek waar het schilderij is gemaakt zou aangepast moeten worden volgens Schuite.

18 november 2011